Ułatwienia dostępu
Gmina Suchowola położona jest w środkowej części województwa podlaskiego w powiecie sokólskim, w obrębie Zielonych Płuc Polski, na skraju Biebrzańskiego Parku Narodowego. Obszar gminy jest szczególnie przystosowany do uprawiania turystyki rowerowej i pieszej. Odzwierciedleniem tego są liczne szlaki turystyczne, na trasie których można obejrzeć: schrony z czasów II wojny światowej, wczesnośredniowieczne grodziska i młyny wodne, ruiny dworu we wsi Połomin.
W Suchowoli krzyżują się linie przecinające wzdłuż i wszerz kontynent europejski. Punkt ten uznano za Geograficzny Środek Europy, którego symbolem jest głaz ustawiony w Parku Miejskim. Niewątpliwą atrakcją turystyczną miasta jest Izba Pamięci ks. Jerzego Popiełuszki, a także zabytkowy kościół pod wezwaniem św. Piotra i Pawła z 1885 roku.
Suchowola pierwotnie nosiła nazwę Suchaja Jaćwieź, która pochodziła od plemion Jaćwingów zamieszkujących okolice. Następnie rzeczownik „Jaćwieź” z czasem zamieniono na „wola”, a „suchaja” przekształciło się w „sucha”.
Według źródeł historycznych, początków osadnictwa w Suchowoli można szukać na przełomie XIV i XV wieku. Były to prawdopodobnie okolice dzisiejszej ulicy Białostockiej. Pierwszymi mieszkańcami były wspomniane wcześniej plemiona Jaćwingów, które następnie zostały zdominowane przez napływową ludność polską z Mazowsza. Oba te narody zasymilowały się ze sobą, a historyczną pozostałością tamtych czasów są szczątkowe ślady po kurhanach i cmentarzyskach jaćwieskich np. Jatwieź Mała. Z tego okresu pochodzi również „grodzisko” w okolicach cmentarza parafialnego w miejscowości Grodzisk. Jest to wał obronny w kształcie koła, tzw. kolisko obronne.
Na koniec wieku XVII datuje się w Suchowoli początki osadnictwa żydowskiego. W tym okresie król August II zezwolił Żydom na osiedlenie, budowę kramów i prowadzenie handlu. W latach 1766-1775 Suchowola ze wsi królewskiej przekształciła się w miasto, otrzymując przywilej organizacji 6 jarmarków rocznie.
Zniszczenia wojenne nie ominęły Suchowoli. Szczególnie dotkliwa okazała się II wojna światowa. Częściowo wyludniona i zniszczona utraciła prawa miejskie. Jednak w dniu 1 stycznia 1997r. staraniem mieszkańców i samorządu lokalnego Premier RP przywrócił Suchowoli prawa miejskie.
Z historią Suchowoli nierozerwalnie wiąże się fakt wyznaczenia w niej Geograficznego Środka Europy. Uczynił to w 1775 r. Szymon Antoni Sobiekrajski (astrolog i kartograf królewski) biorąc pod uwagę linie proste przecinające wzdłuż i wszerz kontynent europejski, a łączące najbardziej odległe punkty Europy. Miejsce to symbolizuje obecnie ogromny głaz narzutowy umieszczony w Parku Miejskim, w centrum miasteczka. Na kamieniu znajduje się herb Suchowoli oraz napis w języku łacińskim. Nieopodal znajdują się dwie kamienne tablice przybliżające najważniejsze wydarzenia w historii miasta.
Obecnie w Suchowoli istnieje ok. 200 podmiotów gospodarczych. Najważniejsze branże to usługi, handel i budownictwo. Jednakże głównym źródeł utrzymania mieszkańców gminy jest rolnictwo, a w szczególności produkcja mleka oraz uprawa truskawek i tytoniu. W ostatnim okresie nastąpił znaczący rozwój wyspecjalizowanych gospodarstw rolnych. Coraz więcej gospodarstw spełnia wymogi unijne i coraz więcej rolników wykorzystuje fundusze europejskie. Gmina Suchowola w 2004 r. była jedną z najlepszych i najbardziej aktywnych jednostek samorządowych w wykorzystaniu środków z programu SAPARD.
Nie występują większe zakłady przemysłowe, jedynie drobni wytwórcy, specjalizujący się w przemyśle spożywczym i usługodawcy. Istnieją dwie piekarnie, które wytwarzają produkty oparte na tradycyjnych recepturach.
Najbardziej znanym wyrobem Gminy Suchowola jest suchowolski sękacz „Centrum Europy”.
W okresie ciągłego i intensywnego wykorzystania środowiska na cele przemysłowe, zmniejsza się lista miejsc, posiadająca wybitne walory przyrodnicze i krajobrazowe. Te rzadkie obszary stać się mogą kopalnią turystyki i szansą ich rozwoju.
Suchowola położona jest w środkowej części województwa podlaskiego, a obszar jej należy do Zielonych Płuc Polski. Umiejscowienie gminy i miasta sprawia, iż stać się ono może ważnym i znaczącym ośrodkiem turystycznym zarówno w regionie, jak i w skali całego kraju. Powyższe stwierdzenie uzasadnia fakt uznania Suchowoli za Geograficzny Środek Europy. Dzięki temu Suchowola stała się bardzo chętnie odwiedzaną osadą przez zbiorowe i zorganizowane grupy turystów. W tym samym miejscu zlokalizowany jest łuk z krzyżem papieskim, który był częścią historycznego już ołtarza wybudowanego z okazji pobytu Ojca Świętego Jana Pawła II w Białymstoku w czasie IV Pielgrzymki do Ojczyzny.
Jedną z podstawowych atrakcji, skierowaną przede wszystkim do turystów pragnących spędzić wolny czas z dala od wielkomiejskiego hałasu jest bliskość Biebrzańskiego Parku Narodowego, do którego grunty gminy Suchowola należą. Cechy ekologiczne bagien biebrzańskich świadczą o pierwotności tego obszaru, a rozległość terenu sprawia, że zachowały się tu i bytują tylko im właściwe, rzadkie gatunki roślin, zwierząt i ptaków, związane z naturalnymi ekosystemami bagiennymi.
Niewątpliwą atrakcją turystyczną miasta jest Izba Pamięci ks. Jerzego Popiełuszki, (syna ziemi suchowolskiej) i dom rodzinny we wsi Okopy (zlokalizowany 5km od Suchowoli). Są to miejsca kultowe nie tylko dla mieszkańców gminy, ale również dla wielu ludzi w kraju i zagranicą.
Na uwagę zasługuje również zabytkowy kościół pod wezwaniem Św. Piotra i Pawła z 1885 roku, na wieży którego zainstalowany jest punkt widokowy, dzięki któremu można podziwiać niespotykany, urozmaicony krajobraz, a także bogactwo flory i fauny Biebrzańskiego Parku Narodowego.
Suchowola jest mieszanką wielu kultur. Obok siebie żyją zarówno chrześcijanie różnych odłamów, jak i wyznawcy Islamu. Istnieją też liczne pozostałości kultury i osadnictwa żydowskiego.
Gmina ma charakter typowo rolniczy. Wobec trudnej sytuacji ekonomicznej wielu rolników, bezrobocia na wsi oraz niemożliwości znalezienia pracy poza rolnictwem w pobliskich, większych miastach, a jednocześnie dynamicznie rozwijającego się ruchu turystycznego i zapotrzebowania na wypoczynek blisko natury, rodzi się potrzeba i szansa szerokiego rozwoju usług agroturystycznych.
Kultura i jej rozwój to również te elementy, które przyciągają turystów. W Suchowoli upowszechnieniem muzyki, książki, filmu, tańca, teatru zajmuje się Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, w ramach którego działa Miejsko – Gminna Biblioteka Publiczna, kino „Kometa”, zespoły muzyczne, koło taneczne, kurs modelarski, kurs nauki języków obcych.
Na terenie gminy prowadzone są inwestycje zmierzające do unowocześnienia infrastruktury technicznej, niezbędnej w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb mieszkańców. Są to głównie kompleksowe przedsięwzięcia podejmowane w trosce o ochronę środowiska naturalnego.
Kanalizacja i wodociągi.
W 1993 roku uruchomiona została nowoczesna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 400m3/d wraz z siecią kanalizacji sanitarnej.
Linie wodociągowe dotarły niemalże do wszystkich miejscowości. Zaopatrzenie w wodę mieszkańców odbywa się z 5 ujęć i stacji wodociągowych, stanowiących własność gminy i 3 ujęć należących do gmin ościennych.
Gospodarka odpadami
Na terenie gminy realizowany jest system selektywnej zbiórki odpadów, a także bezpośredniego odbioru śmieci od mieszkańców, podmiotów gospodarczych i instytucji.
W roku 2002 został ukończony Zakład Utylizacji i Składowania Odpadów Stałych zlokalizowany we wsi Poświętne. Przy jego budowie wykorzystano najnowocześniejsze metody i technologie. W wyznaczonych miejscach dokonywana będzie segregacja i gromadzenie surowców wtórnych oraz magazynowanie frakcji zebranych w wyniku selektywnej zbiórki. W 2003 roku przy pomocy środków z SAPARD-u składowisko odpadów zostało wyposażone w kompaktor do zagęszczenia odpadów.
Mała retencja wodna.
Koncepcja budowy i odbudowy obiektów małej retencji w gminie Suchowola jest częścią składową „Programu małej retencji w zlewni rzeki Narwi i Biebrzy na obszarze województwa białostockiego oraz Niemna w granicach Państwa”.
Ochrona powietrza.
Podstawowym źródłem emisji zanieczyszczeń do powietrza na terenie gminy są procesy spalania paliw stałych (węgla, koksu, drewna), dlatego też rozpoczęto kompleksową modernizację kotłowni w budynkach użyteczności publicznej, połączoną z termorenowacją obiektów.
Wymiana kotłowni oparta jest na Koncepcji modernizacji ogrzewania na terenie Związku „Kumiałka-Biebrza”.
Ochrona powietrza w gminie Suchowola odbywała się poprzez modernizację oświetlenia ulicznego. Modernizacja polegała na wymianie lamp rtęciowych oraz żarowych, a zastosowaniu lamp bezrtęciowych i energooszczędnych. Wyeliminowało to negatywną emisję szkodliwych gazów do atmosfery.
